Biến chứng thần kinh khá phổ biến ở các bệnh nhân đái tháo đường (tiểu đường) ,nhất là các bệnh nhân kiểm soát đường máu không tốt. Tính chung thì khoảng 60-70% bệnh nhân đái tháo đường có biến chứng này, chủ yếu là biến chứng thần kinh ngoại biên (bao gồm dây thần kinh vận động ở tay – chân).
Biến chứng thần kinh ngoại biên là thường xuất hiện sớm và dễ nhận biết với biểu hiện các như đau cơ, cảm giác tê bì, kiến bò, kim châm hoặc mất cảm giác; nóng bỏng hay tê lạnh, thậm chí rát bỏng ở đầu ngón tay, ngón chân.
Tê bì, mất cảm giác chân tay – dấu hiệu của biến chứng thần kinh ở bệnh nhân ĐTĐ
Biến chứng thần kinh ngoại biên: Thường xuất hiện sớm, Tổn thương chủ yếu ở chi trên và chi dưới, bao gồm các triệu chứng như: cảm giác tê bì, kiến bò, kim châm, đau cơ hoặc mất cảm giác; nóng bỏng hay tê lạnh, thậm chí rát bỏng ở đầu ngón tay, ngón chân. Đau hay tê tự phát vào ban đêm, không có chu kỳ, không khu trú. Đặc biệt là đau cả lúc nghỉ ngơi, nhưng lại giảm đi khi vận động. Đây là dấu hiệu phân biệt với tổn thương các mạch máu ở chi dưới trong bệnh đái tháo đường (viêm động mạch chi dưới).
- Tìm hiểu thêm về: Bệnh tê chân tay ở người tiểu đường
Khi tổn thương thần kinh ngoại biên nặng do đái tháo đường, bệnh nhân có thể bị teo cơ, liệt nhẹ. Khi đó, cảm giác ở bàn tay bàn chân giảm, mức độ sừng hoá da tăng lên, có thể xuất hiện các ổ loét da giữa các vùng sừng hoá mà người bệnh không biết. Biến chứng thần kinh ở chi dưới cũng có thể gây ra tình trạng hoại tử khiến cho BN có nguy cơ phải chịu tàn phế vì phải phẫu thuật tháo dần các khớp.
Ngoài ra, còn hai nhóm tổn thương do biến chứng thần kinh ở bệnh nhân đái tháo đường là:
- Biến chứng thần kinh vận động: Thường ít gặp hơn. Trong biến chứng này, các dây thần kinh bị viêm với các biểu hiện: sụp mi mắt (tổn thương dây thần kinh số 3), lác ngoài (dây thần kinh số 4), liệt mặt (dây thần kinh số 7), mất vận động nhìn ngoài (dây số 6), điếc (dây số 8).
- Biến chứng thần kinh thực vật: Thường kết hợp với các biến chứng thần kinh ngoại biên, và được coi là rối loạn thần kinh nội tạng. Có thể gặp như: nhịp tim nhanh khi nghỉ, giảm sự tiết mồ hôi, giảm sự co giãn của đồng tử, giảm trương lực cơ hệ tiêu hoá (buồn nôn, nôn hay đầy bụng sau khi ăn,…), giảm co bóp cơ bàng quang (gây ứ đọng nước tiểu), liệt dương ở nam giới.
Bên cạnh đó, bệnh ĐTĐ gây tổn thương mạch máu ngoại vi, gặp chủ yếu gặp ở chi dưới do các mảng vữa xơ làm tắc mạch gây tê bì chân. Các dấu hiệu lâm sàng bao gồm mất cảm giác bàn chân, đau cách hồi, đau ở đùi, bắp chân, giai đoạn nặng có các dấu hiệu thâm tím, hoại tử đầu chi do thiếu máu.
Nguyên nhân gây biến chứng thần kinh ở các bệnh nhân ĐTĐ
Cơ chế gây tổn thương thần kinh ở các bênh nhân đái tháo đường, có thể do tình trạng đường máu cao kéo dài sẽ gây tổn thương (tắc, hẹp) các mạch máu nhỏ nuôi dây thần kinh. Mặt khác đường máu cao còn sinh ra các sản phẩm chuyển hóa gây độc cho dây thần kinh.
Hậu quả là các dây thần kinh bị thoái hóa, tốc độ dẫn truyền các tín hiệu bị chậm lại, có khi mất hẳn. Hầu hết những tổn thương này có tính chất thoái hóa vĩnh viễn, và khi có trên 50% số sợi trục bị tổn thương thì khả năng phục hồi là không thể.
Ngoài việc không kiểm soát tốt đường máu, có một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc biến chứng thần kinh ở bênh nhân đái tháo đường như: Thời gian bị đái tháo đường lâu; Tuổi cao: Tỷ lệ bị biến chứng thần kinh là 5% ở những bệnh nhân 25-29 tuổi, nhưng tăng cao tới 44,2% ở những người 70-79 tuổi.
PGS, TS Trần Đình Ngạn phân tích về biến chứng đái tháo đường
Điều trị tê bì và ngăn ngừa biến chứng thần kinh ở bệnh nhân ĐTĐ
Nếu đang mắc các bệnh liên quan đến rối loạn chuyển hóa như đái tháo đường thì tê bì chân tay chính là biến chứng thường gặp và nguy hiểm, có thể gây hậu quả nặng nề của bệnh, cần điều trị sớm theo hướng dẫn sau:
- Theo dõi và kiểm soát đường máu ở giới hạn cho phép qua chế độ ăn uống cân bằng, khoa học và dùng thuốc kiểm soát đường huyết theo chỉ dẫn của bác sĩ.
- Điều trị sớm các biến chứng thần kinh, mạch máu bằng các sản phẩm có tác dụng trị viêm đau dây thần kinh và các rối loạn chức năng thần kinh, điều trị tê chân tay, và ngăn ngừa biến chứng thần kinh, mạch máu nặng thêm, chống gốc tự do. Sản phẩm chứa Fursultiamin, Chondroitin kết hợp với Gikgo Biloba và cao Blueberry có các tác dụng trên, sẽ nhanh chóng giúp người bệnh hết triệu chứng đau hoặc tê chân tay, ngăn biến chứng nặng thêm và người bệnh nhanh chóng khỏe mạnh, hoạt bát.
- Bên cạnh đó, tập luyện thể thao đều đặn, chăm sóc bàn tay, bàn chân hàng ngày (giữ sạch, rửa bằng nước ấm, tránh trầy xước,…) và nên khám sức khỏe định kỳ hàng năm để tầm soát bệnh và phát hiện các biến chứng sớm nhất.
Hãy gọi: 1900.1259 – 02439.930.899 để được tư vấn hoặc gửi câu hỏi về hòm thư điện tử songkhoe@bacsituvan.vn để được các chuyên gia tư vấn (miễn phí).
Tìm hiểu thêm tại đây:
- Chứng tê bì chân tay – Tìm hiểu ngay trước khi quá muộn
- Đau nhức xương khớp tê bì chân tay cảnh báo bệnh gì?
- Tê bì lòng bàn chân và ngón chân là bệnh gì?
