Hiện nay, y học có rất nhiều biện pháp điều trị và phục hồi di chứng sau tai biến mạch máu não. Một trong những biện pháp được đánh giá có hiệu quả cao trong việc điều trị đó chính là châm cứu. Vậy điều trị tai biến mạch máu não bằng châm cứu có hiệu quả không?
1. Nguyên lý điều trị tai biến mạch máu não
Phương pháp châm cứu là một phương pháp trị liệu có nguồn gốc từ Trung Quốc. Đây là phương pháp đã có lịch sử đến hơn 2500 năm. Nguyên lý chung của châm cứu đó chính là sử dụng một kim châm đã được khử trùng sạch hoặc hơi nóng để tác động vào các huyệt đạo đang bị tổn thương trên cơ thể.
Châm cứu là phương pháp gồm có:
-Châm: Sử dụng kim châm bằng kim loại có độ dài và các kích thước khác nhau và châm vào các huyệt vị trên cơ thể. Khi các huyệt vị trên cơ thể được kích thích thì người châm cứu sẽ tùy vào bệnh tình của người bệnh và ý đồ của thầy thuốc mà áp dụng những thủ pháp nhất định với bệnh nhân. Những thủ pháp được áp dụng nhằm khử bệnh tật, đả thông kinh mạch, khí huyết và cải thiện tốt sức khỏe, thể chất cho người bệnh.
-Cứu: Sử dụng ngải nhung, chế thành hai điếu ngải để đốt hoặc hơ vào những vị trí có nguyệt đạo trên cơ thể. Nhiệt độ cao của điếu ngải sẽ kích thích các huyệt vị giúp người bệnh thông kinh lạc, phòng trừ bệnh tật.
Hiện nay, có rất nhiều các trường phái châm cứu như:
-Thể châm: Châm các huyệt đạo trên cơ thể
-Nhĩ châm: Châm các huyệt đạo trên loa tai
-Diện châm: Châm hoặc ấn các huyệt đạo trên mặt
-Điện châm: Sử dụng kích thích của dòng điện để tác động đến các huyệt vị
….
Mỗi trường phái châm cứu khác nhau sẽ có hiệu quá trong việc hỗ trợ điều trị một số bệnh lý khác nhau.
2. Điều trị tai biến mạch máu não bằng châm cứu hiệu quả như thế nào?
Trước đây châm cứu vốn được ngành y học công nhận là một phương pháp hiệu quả trong việc trị liệu giảm đau, thư giãn cơ thể, giải tỏa căng thẳng, điều trị chứng mất ngủ, cải thiện hệ tiêu hóa, hay chữa căn bệnh vô sinh. Ngày nay, châm cứu còn được công nhận là biện pháp có hiệu quả cao trong việc hỗ trợ điều trị tai biến mạch máu não và phục hồi chức năng sau tai biến.
Theo một nghiên cứu cho rằng, phương pháp châm cứu có thể giúp 80% bệnh nhân tai biến mạch máu não phục hồi di chứng lên đến 70% so với ban đầu. Bởi vậy, đây được coi là phương pháp điều trị tai biến mạch máu não và phục hồi chức năng có hiệu quả cao. Bởi nó tác động một cách trực tiếp đến các hệ thống kinh mạch và những huyệt đạo bị tổn thương trong cơ thể.
Việc kích thích bằng đầu kim châm hoặc nhiệt của điếu ngải sẽ tạo ra những hoạt chất trung gian cần thiết để phục hồi chức năng của cơ thể. Cụ thể hơn, châm cứu mang đến sự kích thích cho các bộ phận của cơ thể đang bị ảnh hưởng. Điều này sẽ làm cho não bộ của bệnh nhân nhận thức rõ ràng những kết nối đã bị mất và khuyến khích kết nối lại.
Sự kết nối lại này sẽ được xảy ra thông qua khả biến thần kinh. Đây là những thay đổi sinh lý trong não khi có sự kích thích từ bên ngoài. Khả biến thần kinh có khả năng thay đổi sự liên kết của các nơ-ron thần kinh chữa lành một tổn thương sau tai biến.
3. Điều trị tai biến mạch máu não bằng châm cứu có tác dụng phụ không?
Thông thường, điều trị tai biến mạch máu não bằng châm cứu là phương pháp trị liệu có tính an toàn cao, mang lại hiệu quả lâu dài. Bên cạnh đó, người bệnh cũng không cần sử dụng thuốc khi thực hiện phương pháp này. Tuy nhiên phương pháp châm cứu lại đòi hỏi thầy thuốc cần có kỹ thuật cao, hiểu và nắm rõ hệ thống kinh mạch và các huyệt đạo trên cơ thể.
Bởi vậy điều trị tai biến mạch máu não bằng châm cứu chỉ xảy ra những tác dụng phụ khi thầy thuốc châm quá sâu hoặc châm sai vị trí. Trường hợp này xảy ra, người bệnh sẽ có khả năng bị tai biến nghiêm trọng hơn như: teo cơ, liệt vĩnh viễn, … thậm chí gây tử vong. Bên cạnh đó, còn có những sơ suất trong y tế như kim châm không được tiệt trùng đúng cách, gây ra lây nhiễm nhiều bệnh tật.
4. Các phương pháp châm cứu phục hồi di chứng tai biến
Hiện nay có hai phương pháp châm cứu thường được sử dụng điều trị tai biến mạch máu não cũng như phục hồi di chứng cho bệnh nhân sau tai biến đó là: thể can phong và thể phong đàm.
4.1. Thể can phong
-Triệu chứng: Người bệnh bị tê liệt nửa mặt, đau đầu, hoa mắt chóng mặt, tim đập nhanh. Những triệu chứng này thường hay xuất hiện ở những người bệnh bị huyết áp cao, thể can thận hư.
-Phương pháp cải thiện: Tư âm tiền dương, khử phong thông lạc (Trấn can, tức phong)
-Châm cứu: Châm các huyệt bên bại liệt, châm xuyên qua huyệt, châm tả các kinh dương và bổ kinh âm, thay đổi huyệt. Nên 1 ngày châm bệnh nhân nằm thẳng, 1 ngày châm bệnh nhân nằm nghiêng, luân phiên.
4.2. Thể phong đàm
-Triệu chứng: Người bệnh bị liệt nửa người, liệt mặt, miệng bị méo, khó cử động lưỡi, rêu lưỡi màu trắng dày, mạch huyền hoạt
-Phương pháp cải thiện: Kiện tỳ trừ thấp thanh đàm, thông lạc tức phong
-Châm cứu: Nên châm tỳ du và các huyệt bên liệt thuộc kinh dương, châm xuyên huyệt, thay đổi huyệt, ngày châm thẳng, ngày châm nghiêng.
Một số lưu ý khi châm cứu cần biết:
-Thời gian mỗi lần châm cứu khoảng 20 đến 30 phút. Cần duy trì thực hiện mỗi tuần 3 lần.
-Lộ trình thực hiện châm cứu sẽ mất khoảng 1 đến 3 tháng tùy vào tình trạng của từng bệnh nhân.
-Việc châm cứu không gây đau mà người bệnh chỉ cảm thấy hơi tê nhức nhẹ.
-Trước và trong khi châm cứu, người bệnh cần có tinh thần thoải mái. Bên cạnh đó, người bệnh không nên để cơ thể quá no hoặc quá đói.
-Người có cơ địa nhạy cảm, cơ thể có vết thương, bị tiểu đường, viêm ruột thừa, viêm loét dạ dày,… thì không nên thực hiện phương pháp châm cứu.
5. Quy trình châm cứu tai biến mạch máu não thế nào?
Thông thường quy trình châm cứu để điều trị tai biến mạch máu não bằng đông y sẽ được thực hiện chuẩn chỉ theo các bước sau đây:
Bước 1: Thăm khám lâm sàng, bác sĩ chẩn đoán và tư vấn về tình trạng cụ thể của bệnh nhân. Bên cạnh đó, bác sĩ cũng đưa ra phác đồ điều trị phù hợp với tình trạng bệnh.
Bước 2: Sau khi bệnh nhân đồng ý với phác đồ điều trị, bác sẽ sẽ chỉ định trị liệu châm cứu.
Bước 3: Bắt đầu tiến hành châm cứu:
-Làm công tác tư tưởng để bệnh nhân cảm thấy thoải mái trước khi trị liệu.
-Người bệnh được dùng trà thông kinh lạc.
-Bác sĩ và các kỹ thuật viên hỗ trợ sẽ chuẩn bị và sát trùng dụng cụ trước khi thực hiện châm cứu.
-Người bệnh được massage và xoa bóp để giãn mềm các nhóm cơ trong cơ thể.
-Chọn tư thế phù hợp để châm cứu cho bệnh nhân.
-Xác định vị trí cần châm cứu và bắt đầu thực hiện châm cứu
Bước 4: Theo dõi phản ứng của bệnh nhân trong suốt quá trình trị liệu châm cứu và sau khi rút kim.
Bước 5: Hẹn lịch tái khám và trị liệu buổi tiếp theo.
6. Nên châm cứu tai biến mạch máu não ở đâu?
Một số bệnh viện uy tín tại Hà Nội thực hiện châm cứu tai biến mạch máu não:
-Bệnh viện châm cứu Trung ương: 49 Thái Thịnh, Đống Đa, Hà Nội
-Bệnh viện Y học cổ truyền Trung Ương: 29 Nguyễn Bỉnh Khiêm, Hà Nội
-Khoa y học cổ truyền phục hồi chức năng Bệnh viện Giao thông vận tải Hà Nội: Ngõ 84 phố Chùa Láng, Hà Nội
-Khoa y học cổ truyền Bệnh viện Bạch Mai: 78 Giải Phóng, Phương Mai, Đống Đa, Hà Nội
-Khoa y học cổ truyền Bệnh viện 108: 1 Trần Hưng Đạo, Bạch Đằng, Hai Bà Trưng, Hà Nội
-Bệnh viện Tuệ Tĩnh: 2 Trần Phú, Mộ Lao, Hà Đông, Hà Nội
Bên cạnh việc thực hiện các biện pháp châm cứu, người bệnh có thể sử dụng một số loại thực phẩm chức năng để hỗ trợ cải thiện sau tai biến và phòng ngừa bệnh tái phát. Sản phẩm được nhiều được nhiều người bệnh tin tưởng thường có thành phần thiên nhiên như: Ginkgo Biloba, cao quả việt quất, bạch quả,… giúp ngăn ngừa bệnh tim mạch, cải thiện sức khỏe hệ thần kinh, cải thiện lưu thông máu. Bên cạnh đó còn có một số thành phần khác như: Natri chondroitin sulphat, Fursultiamine, vitamin B1, B2 và B6 có tác dụng tốt trong việc chống đông máu, thoát mạch, thiếu máu cục bộ.
>> Xem thêm: PGS.TS Trần Đình Ngạn, Nguyên Chủ nhiệm khoa Tim thận khớp nội tiết, Nguyên PGĐ Viện Quân y 103 chia sẻ bí quyết cách phòng ngừa hiệu quả và phục hồi tốt nhất nếu chẳng may bị tai biến mạch máu não, đột quỵ hiệu quả TẠI ĐÂY.
Hy vọng những thông tin trên đây sẽ phần nào giúp bạn hiểu hơn về điều trị tai biến mạch máu não bằng phương pháp châm cứu cũng như có biện pháp hỗ trợ phục hồi sau tai biến hiệu quả. Chúc bạn sức khỏe!
