Ngày càng có nhiều người bị tai biến mạch máu não, đây là căn bệnh nguy hiểm bởi những hệ lụy mà nó mang lại rất khó lường, thậm chí có thể dẫn đến tử vong. Để ngăn ngừa và phòng tránh căn bệnh này thì hãy bắt đầu bằng việc tìm hiểu nguyên nhân gây ra tai biến trong bài viết dưới đây.
1. Bệnh tai biến mạch máu não là gì?
Bệnh tai biến mạch máu não thường gặp nhiều ở những người lớn tuổi. Đây là tình trạng hoạt động cung cấp máu và oxy đến một phần não bị gián đoạn, các tế bào bắt đầu bị tổn thương, suy yếu dần và hoại tử. Nếu phạm vi các tế bào não bộ bị tổn thương càng rộng thì mức độ nguy hiểm càng cao, để lại các biến chứng rất phức tạp, không thể loại trừ khả năng ảnh hưởng đến tính mạng người bệnh.
2. Nguyên nhân của bệnh tai biến mạch máu não là gì?
Cao huyết áp: Nguyên nhân tai biến đầu tiên không thể bỏ qua đó là cao huyết áp. Khi huyết áp tăng, thành mạch giãn dần và tích tụ tổn thương. Từ đó, tiểu cầu và các sợi fibrin theo cơ chế sẽ đến để vá lại vết thương, hệ quả là để lại những cục máu đông. Tai biến xảy ra khi lưu lượng máu tăng lên đột ngột, không thể lưu thông qua các cục máu đông, kết quả gây mạch máu não bị vỡ.
Xơ vữa động mạch: Động mạch bị xơ cứng do có nhiều mảng bám tích tụ lâu ngày. Các mảng xơ vữa động mạch trong lòng mạch máu càng dày, cũng đồng nghĩa với lòng mạch bị thu hẹp. Khi máu di chuyển lên não sẽ bị kẹt lại. Kết quả là thiếu máu nuôi não. Đây cũng là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tai biến mạch máu não.
Vỡ mạch máu não: Khi áp lực tạo lên thành mạch quá lớn, vượt ngưỡng chịu đựng thì sẽ dẫn đến vỡ mạch máu não.
Lấp mạch: Hiện tượng này thường xảy ra khi các cục máu đông di chuyển trong động mạch, gây lấp mạch máu, khiến việc lưu thông máu lên não gặp khó khăn, dẫn đến người bệnh bị tai biến.
Hút thuốc lá: Hút thuốc lá cũng là nguyên nhân tai biến thường gặp. Thói quen xấu này cũng là thủ phạm gây ra các bệnh về dạ dày hay phổi.
Đái tháo đường: Nguy cơ tai biến ở những người bị đái tháo đường cao hơn người bình thường. Do người bệnh đái tháo đường phần lớn có chỉ số mỡ máu và lượng cholesterol xấu trong máu cao.
Bệnh tim: Các bệnh lý về tim như viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn, rung nhĩ, hẹp van hai lá có rung nhĩ… làm tăng khả năng bị đột quỵ. Chúng tiềm ẩn rủi ro cao hình thành cục máu đông trong tim, khi di chuyển nên não sẽ gây tắc nghẽn, thiếu máu lên não.
Dị dạng mạch máu não: Nguyên nhân tai biến này có thể xuất phát từ khiếm khuyết bẩm sinh và phát triển lên. Mạch máu dị dạng lâu ngày sẽ giãn ra và yếu đi. Khi gặp căng tức và quá tải sẽ dẫn đến vỡ mạch máu.
Tuổi tác: Càng lớn tuổi hoạt động của hệ tuần hoàn máu càng giảm. Bên cạnh đó, người lớn tuổi cũng dễ mắc các bệnh lý như đái tháo đường, tim mạch… Đây là các yếu tố nguy hiểm dẫn đến tai biến.
Tiền sử gia đình: Bệnh tai biến cũng có tỷ lệ di truyền từ người trong gia đình, cha mẹ di truyền cho con cái.
Giới tính: Các nghiên cứu chỉ ra rằng bệnh tai biến mạch máu não có tỷ lệ nam giới mắc cao hơn phụ nữ.
Một số nguyên nhân khác: Ngoài ra, nguyên nhân tai biến còn có thể đến từ các tác nhân khác như: giảm huyết áp, viêm động mạch, viêm tắc tĩnh mạch, u não, rối loạn chức năng đông máu…
3. Tai biến mạch máu não gây ra những biến chứng gì?
Tai biến mạch máu não gây ra những thiệt hại nghiêm trọng về sức khỏe của người bệnh, khiến cuộc sống cũng như sinh hoạt hằng ngày gặp phải vô vàn khó khăn, cụ thể đó là:
-Liệt nửa người: Có đến 90% người bệnh bị liệt nửa người sau cơn tai biến. Nếu bệnh nhân liệt nằm lâu ngày, không được vận động hay di chuyển thì có thể gặp một số vấn đề khác như: cứng khớp, viêm đường tiết niệu, loét các điểm tì đè, viêm phổi…
-Mất ngôn ngữ: Khi vùng não phụ trách điều khiển chức năng ngôn ngữ như: nói ngọng, nói lắp, âm điệu… bị tổn thương thì người bệnh tai biến bị mất khả năng ngôn ngữ. Họ gặp khó khăn trong giao tiếp, thậm chí là không nói được.
-Suy giảm thị lực: Sau tai biến, chức năng thị lực của người bệnh cũng có thể bị đe dọa. Hầu hết các trường hợp này gặp rối loạn thị giác, mờ mắt một bên hoặc cả 2 bên, đau mắt, mỏi mắt. Hiện tượng này có thể xảy ra tạm thời hoặc vĩnh viễn.
-Thay đổi nhận thức: Nhận thức của người bị tai biến bị ảnh hưởng nặng nề. Trí tuệ của họ bị giảm sút, họ suy nghĩ, lý luận hay phán đoán cũng sẽ mất thời gian và khó khăn hơn người bình thường, trí nhớ không tốt, hay quên. Trường hợp não bộ bị tổn thương nặng còn có thể bị mất trí nhớ.
-Tử vong: Đây là biến chứng nặng nhất của tai biến mạch máu não. Người bệnh có nguy có tử vong cao nếu không được cấp cứu kịp thời và điều trị đúng cách.
4. Cách phòng ngừa tai biến mạch máu não
4.1. Thường xuyên kiểm soát bệnh lý nguy hiểm
Các nguyên nhân gây tai biến có thể đến từ bệnh lý nguy hiểm như xơ vữa động mạch, đái tháo đường, cao huyết áp hay bệnh tim… Vì vậy, để phòng tránh tai biến thì trước hết hãy luôn đảm bảo các bệnh lý này được theo dõi và kiểm soát thường xuyên. Bất kỳ dấu hiệu đáng ngờ nào của bệnh cũng có thể là mầm mống gây ra tai biến, khi đó, bạn nên đến ngay các trung tâm y tế để được khám chữa kịp thời.
4.2. Xây dựng chế độ ăn uống khoa học
-Giảm chất béo, giảm cholesterol. Thay thế mỡ động vật bằng các loại dầu thực vật như dầu đậu nành, lạc, ô liu hay các sản phẩm dành riêng cho người bị tai biến. Điều này sẽ giúp làm giảm hàm lượng chất béo và cholesterol đi vào máu, hạn chế nguy cơ xơ vữa động mạch.
-Bổ sung rau xanh và trái cây mỗi ngày. Rau xanh và trái cây có chứa nhiều chất xơ rất có lợi cho cơ thể. Nhất là bông cải xanh, có chứa glucoraphanin từ tự nhiên giúp kích thích và duy trì các phản ứng chống oxy hóa, giúp đào thải độc tố ra khỏi cơ thể, tăng sức đề kháng, giảm mệt mỏi.
-Hạn chế đồ ăn mặn, cay nóng, thực phẩm chế biến sẵn, các chất kích thích như rượu, bia, cà phê, thuốc lá…
4.3. Tập thể dục thường xuyên, hạn chế căng thẳng
Vận động thường xuyên như đi bộ hay tập dưỡng sinh rất tối cho tuần hoàn máu trong cơ thể. Bên cạnh đó, tập thể dục hằng ngày còn giúp tinh thần thoải mái, vui vẻ, tránh căng thẳng, stress
Trong các cách giúp phòng ngừa và ngăn chặn tai biến, sẽ thật thiếu sót khi không nhắc đến những sản phẩm phòng ngừa và hỗ trợ giảm biến chứng sau tai biến. Tuy nhiên, với hàng loạt các sản phẩm dành cho người tai biến trên thị trường như hiện nay thì không phải ai biết đâu là loại tốt cho sức khỏe.
Theo các chuyên gia thì một sản phẩm tốt cho người bị đột quỵ cần phải có nguồn gốc rõ ràng, được Bộ Y Tế Cấp phép lưu hành, được nhiều người tin dùng. Đặc biệt, sản phẩm nên chứa thành phần Ginkgo Biloba và Cao Blueberry. Trong đó Ginkgo Biloba có tác dụng hoạt huyết, tăng cường lưu thông mạch máu não, giúp hệ tuần hoàn máu não hoạt động được thuận lợi, trơn tru hơn. Cao Blueberry với công dụng cải thiện sức khỏe hệ thần kinh nói chung, nuôi dưỡng và bảo vệ hệ thần kinh, ngăn ngừa bệnh tim mạch. Ngoài ra, sản phẩm còn không thể thiếu các thành phần khác đó là tiền vitamin B1, B2, B6 giúp kích thích nhanh sự tái sinh dây thần kinh, giải quyết các rối loạn chức năng dây thần kinh, góp phần giúp người bệnh rút ngắn thời gian điều trị bệnh. Sản phẩm chứa thành phần Chondroitin còn giúp hàn gắn màng dây thần kinh, hỗ trợ điều trị và phòng ngừa đột quỵ hiệu quả.
Ngoài ra, để phòng ngừa hiệu quả và phục hồi tốt nhất nếu chẳng may bị tai biến mạch máu não hãy lắng nghe PGS.TS Trần Đình Ngạn, Nguyên Chủ nhiệm khoa Tim thận khớp nội tiết, Nguyên PGĐ Viện Quân y 103 tư vấn TẠI ĐÂY.
Tai biến có thể do nhiều tác nhân khác nhau, xong khi hiểu rõ về chúng thì bạn hoàn toàn có thể kiểm soát và ngăn ngừa hiệu quả. Đừng bỏ qua bất kỳ thông tin bổ ích nào trong bài viết, bởi nó sẽ giúp bảo vệ bạn và người thân khỏi lưỡi hái tử thần mang tên “tai biến mạch máu não”.
