Biến chứng thần kinh do bệnh đái tháo đường ít khi gây tử vong nhưng lại là thủ phạm chính gây tàn phế, giảm chất lượng cuộc sống và là nguyên nhân hàng đầu phải cắt cụt chân ở các bệnh nhân đái tháo đường.
Trong khi biến chứng mạch máu ở bệnh nhân đái tháo đường lại rất nguy hiểm, là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tử vong ở bệnh nhân đái tháo đường.
Biến chứng thần kinh
Cơ chế gây tổn thương thần kinh ở các bệnh nhân đái tháo đường chưa được biết rõ hoàn toàn. Có thể tình trạng đường máu cao kéo dài sẽ gây tổn thương (tắc, hẹp) các mạch máu nhỏ nuôi dây thần kinh, mặt khác đường máu cao còn sinh ra các sản phẩm chuyển hóa gây độc cho dây thần kinh.
Triệu chứng của bệnh thần kinh do đái tháo đường rất khác nhau, tùy thuộc vào vị trí và dây thần kinh nào bị tổn thương.
Dấu hiệu sớm là giảm cảm giác đồng đều ở cả hai chân, tê bì, cảm giác như kiến bò, chủ yếu ở hai bàn chân, ngón chân. Sau đó có thể xuất hiện đau như dao đâm, như cắt hay như điện giật, thường tăng lên vào ban đêm khiến bệnh nhân bị mất ngủ.
Biến chứng mạch máu
Biến chứng mạch máu ở bệnh nhân đái tháo đường là cực kỳ nguy hiểm và rất thường gặp. Theo các số liệu thống kê cho thấy 65 % tỉ lệ tử vong ở bệnh đái tháo đường là do biến chứng mạch máu. Triệu chứng của biến chứng mạch máu rất khác nhau, tùy thuộc vào mạch máu bị tổn thương.
Bệnh mạch vành:
Bệnh nhân bị đái tháo đường dễ bị mắc bệnh mạch vành, cao hơn 2-3 lần so với người bình thường. Các biểu hiện chính của bệnh là cơn đau thắt ngực, hoặc nhồi máu cơ tim.
Tai biến mạch máu não
Bệnh nhân đái tháo đường cũng có thể bị tai biến mạch máu não, tỷ lệ cũng cao hơn người bình thường khoảng 2 lần. Tổn thương hay gặp nhất là hẹp hoặc tắc động mạch cảnh do những mảng xơ vữa đi kèm. Bệnh nhân thường có những biểu hiện của thiếu máu não trước khi bị tai biến như hay quên, chóng mặt, tri giác không được tốt…
Bệnh mạch máu ngoại vi
Có sự liên quan mật thiết giữa bệnh đái tháo đường và chứng xơ vữa động mạch. Các triệu chứng của bệnh rất giống với bệnh viêm tắc động mạch do xơ vữa động mạch như đau cách hồi (bệnh nhân bị đau bắp chân khi đi lại nhiều, đau sẽ giảm đi khi ngồi nghỉ), đau chân ở tư thế nằm, chân lạnh và tím ở các ngón, teo cơ, cuối cùng là hoại tử khô và hoại thư ướt khi có nhiễm trùng, dẫn tới phải cắt cụt chi, tàn phế,…
Dự phòng và điều trị biến chứng thần kinh, mạch máu do đái tháo đường:
Cho đến nay, điều trị các biến chứng thần kinh và mạch máu do đái tháo đường vẫn còn nhiều khó khăn cho nên việc phòng ngừa có vai trò cực kỳ quan trọng.
Bệnh nhân có thể phòng ngừa và làm chậm các biến chứng của bệnh đái tháo đường bằng cách giữ đường huyết trong giới hạn cho phép, chăm sóc chân và thay đổi lối sống.
Mục tiêu đường huyết:
Tuân thủ chế độ điều trị theo chỉ định của bác sĩ, kiểm soát tốt đường huyết trước ăn ở mức 5 – 7 mmol/L, HbA1C ở mức dưới 7%.
Chăm sóc bàn chân thích hợp:
– Kiểm tra bàn chân hàng ngày, chọn thời điểm thích hợp, đủ ánh sáng để kiểm tra
– Vệ sinh chân hàng ngày, cẩn thận rửa sạch chân với nước ấm và xà phòng trung tính.
– Cắt móng chân khi thấy dài, nên cắt tỉa móng chân theo đường vòng của ngón, không nên cắt vào gốc móng.
– Giữ cho mạch máu được lưu thông: hãy đặt chân ở tư thế ngang khi ngồi, không đi tất chặt hoặc có vòng cao su ở quanh cổ chân. Tập cử động các ngón chân 5 – 10 phút, vài lần trong ngày.
– Lưu ý đến việc lựa chọn giày dép: luôn mang giày dép thích hợp để bảo vệ bàn chân ngay cả lúc đi lại trong nhà và lao động ngoài trời.
Hiện nay, do số lượng người bị đái tháo đường cũng như bệnh lý bàn chân đái tháo đường là rất cao, nên trên thế giới và ở Việt Nam đã có bộ kem chuyên dùng để chăm sóc bàn chân cho bệnh nhân đái tháo đường, từ kem làm mềm, tăng cường lưu thông máu, phòng chống nấm và vi khuẩn,…
Thay đổi lối sống:
– Kiểm soát huyết áp tốt nhất nên ở mức < 130/85 mmHg
– Điều trị rối loạn chuyển hóa lipid máu (nếu có)
– Hoạt động thể lực hàng ngày giúp bảo vệ tim mạch và cải thiện lưu lượng máu, tăng tưới máu chân.
– Bỏ hút thuốc lá, hút thuốc lá sẽ tăng nguy cơ bị tai biến và nhồi máu cơ tim gấp 2 lần so với bệnh nhân đái tháo đường không hút thuốc.
Dự phòng và điều trị tích cực khi có dấu hiệu của biến chứng
Nghiên cứu khoa học cho thấy sử dụng các vitamin nhóm B kết hợp với Chondroitin và cao Blueberry có tác dụng dự phòng và điều trị hiệu quả biến chứng thần kinh do bệnh đái tháo đường. Trong khi đó, Ginkgo Biloba và cao Blueberry lại đặc biệt hiệu quả cho biến chứng mạch máu do đái tháo đường. Bởi vậy, sản phẩm chứa các vitamin nhóm B hoạt tính cao, Chondroitin, Ginkgo Biloba và cao Blueberry là giải pháp hiệu quả và đồng bộ giúp dự phòng và hỗ trợ điều trị hiệu quả biến chứng thần kinh, mạch máu ở bệnh nhân đái tháo đường, giúp cải thiện nhanh các biểu hiện của biến chứng như tê bì chân tay, đau cách hồi, teo cơ, hoại tử,… cũng như ngăn ngừa nguy cơ bị tai biến mạch máu não, bệnh mạch vành,…
Bạn có thể gọi tới (04).39.978.898 hoặc 1900.1259 (Giờ hành chính) hoặc gửi câu hỏi tới hòm thư: songkhoe@bacsituvan.vn để được các chuyên gia Tư Vấn (Miễn Phí).
